Kontrtekstualne zwroty i powroty w humanistyce współczesnej jako wyzwanie „polityczne” |TIPO z Danielem Sobotą (IFiS PAN) | 14.11.25 – g. 17:15 | Wydział Fotografii
Zapraszamy serdecznie na kolejne spotkanie z cyklu Teoria i Praktyka Obrazowania z filozofem i performerem Danielem Sobotą. Spotkanie odbędzie się w piątek 14.11 o godzinie 17.15 w formie hybrydowej – stacjonarnie na Wydziale Fotografii UAP (bud. B sala 101) oraz przez google meets: https://meet.google.com/eyw-qmzm-dhx.
Motto : Ze wszystkiego, co czytam, lubię to tylko, co krwią było napisane.
Pisz krwią a dowiesz się, że krew jest duchem.
F. Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra, s. 34 [początek rozdz. O czytaniu i pisaniu]
Celem wystąpienia jest próba filozoficznego rozpoznania sensu zmian, jakie dokonują się we współczesnej humanistyce od kilkudziesięciu lat, a także ich konsekwencji politycznych i instytucjonalnych. Przedmiotem analizy nie są wszystkie zwroty (turns) w humanistyce, a jedynie te, które bezpośrednio lub pośrednio kwestionują prymat pisma i umiejętności czytania i pisania jako kluczowych środków otwierających dostęp do zrozumienia tego, czym jest człowiek. W pierwszej części omawiam filozoficzne znaczenie metakategorii „zwrot” i „powrót” we współczesnej humanistyce. W drugiej części przedstawiam pokrótce kilka zwrotów kwestionujących tradycyjny sens nauk humanistycznych, rozumianych jako studia humaniora. Oprócz zwrotu oralnego biorę pod uwagę zwrot retoryczny, performatywny, pamięciowy, ludyczny, somatyczny, medialny, afektywny i postkolonialny. W ostatniej części zajmuję się badaniami nad konsekwencjami instytucjonalnymi podającymi w wątpliwość prymat pisarstwa w humanistyce. Stawiam pytanie o uniwersytet i próbuję na nie odpowiedzieć, odwołując się do Turnerowskiej koncepcji communitas.
Daniel Roland Sobota – doktor habilitowany, profesor nadzwyczajny w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN; wykładowca na Uniwersytecie Warszawskim i Politechnice Bydgoskiej. Absolwent Instytutu Filozofii UMK. Autor kilkudziesięciu artykułów oraz trzech książek: dwutomowej monografii pt. Źródła i inspiracje Heideggerowskiego pytania o bycie (wyd. Fundacja Yakiza, Bydgoszcz 2012-2013), pracy o początkach ruchu fenomenologicznego i istocie fenomenologii: Narodziny fenomenologii z ducha pytania. Johannes Daubert i fenomenologiczny rozruch (IFiS PAN, Warszawa 2017, wyd. niemieckie: Konigshaus & Neumann, Würzburg 2023) oraz próby z filozofii dziejów (Esej z filozofii dziejów, IFiS PAN, Warszawa 2018). Zainteresowania filozoficzne: filozofia niemiecka przełomu XIX i XX wieku, filozofia Heideggera, fenomenologia, filozofia pytania, filozofia teatru J. Grotowskiego i teoria performansu. Animator pozaakademickiej kultury filozoficznej i poszukiwacz nowych środków wyrazu doświadczenia filozoficznego. Założyciel i prezes Fundacji Myślowisko. Użytkownik performansu filozoficznego. Były trener (UEFA B) i zawodnik piłki nożnej. Ideą przewodnią jego myślenia wyznaczają trzy zagadnienia: pytania, fenomenu (jawienia się) i performansu. ORCID: 0000-0002-4603-6346