Mariusz Forecki | MECHANIZM

MECHANIZM | Mariusz Forecki
Polska 1989-2019

Termin wystawy: 15.11.2019 – 08.12.2019
Wernisaż oraz przedpremierowy pokaz książki: 15.11.2019 | 18:30

Spotkanie z Mariuszem Foreckim i Piotrem Gajdzińskim oraz oprowadzenie kuratorskie po wystawie: 07.12.2019

Miejsce wystawy: galeria PIX.HOUSE Głogowska 35a, Poznań

Jacy byliśmy? Jak wyglądał nasz kraj, a jak żyje się teraz? „Mechanizm” to fotograficzna opowieść dzięki której nie tylko możemy zobaczyć, ale także postarać się zrozumieć i docenić jak zmieniła się Polska na przełomie lat.

Wszystko dojrzewało powoli, wstydliwie, w cieniu brudnych bram domów. Czaiła się tam niepewność, czy cienki zwitek dolarów kupiony za roczną pensję, nie okaże się pociętą, komunistyczną gazetą i czy nie jest to prowokacja. Później – kilkudniowe stanie w kolejce po paszport i pierwsze wybory, nazwane trochę na wyrost „wolnymi“. I dworzec kolejowy, pachnący jeszcze brudnym wagonem drugiej klasy w nocnym pociągu relacji Szczecin-Przemyśl.

Polska na zdjęciach Foreckiego to tytułowy mechanizm. Autor nie ocenia, raczej jest dogłębnym obserwatorem rzeczywistości – tej szarej, zwykłej oraz tej „ważniejszej” – z pierwszych stron gazet. Ukazuje ją jednak nie wprost – jak zwykło się drukować ją w prasie. Sporo jest w Foreckim socjologa – dokumentalisty – dużo więcej niż fotoreportera. Opowieść zaczyna się w późnych latach osiemdziesiątych, szarość ulicy zamienia się w kolor nieprzewidywalnych lat dziewięćdziesiątych.

Wyobraźnia podpowiadała coraz to nowe pomysły na funkcjonowanie w nowym, rodzącym się systemie. Pan Marek, uprawiający fakirstwo, mógł wreszcie prezentować swoje umiejętności, gdzie tylko zapragnął. Pani Jadwiga, 56-letnia ekspedientka w sklepie z pasmanterią, mogła oddać się erotycznemu tańcu na rurze. Każdemu pozwalano handlować, czym chciał i gdzie chciał. Jon Som Szczepanek z Chorzowa mógł na swoim białym kontrabasie grać wszędzie, nie niepokojony przez nikogo. Do urzędu celnego ustawiały się długie kolejki początkujących biznesmenów, żeby oclić kolejny transport towarów z Zachodu. Prawdziwa wolność.

Mocnym krokiem wchodzimy we współczesność – tą komercyjną, mobilną, cyfrową. Nie mamy wątpliwość, że to: „nasze czasy w wersji instant”. No i to…

Piwo, wszędzie piwo. Prezes browaru motywuje pracowników: „Opowiadajcie o naszym piwie rodzinie, przyjaciołom, wszystkim. Musimy być największym producentem piwa w Europie”. Pada hasło: „Klient musi być zadowolony z naszej pracy, bo płaci naszą wypłatę”. Ruszają konkursy – kto ma największy piwny brzuszek, kto pierwszy wypije duży kufel piwa, zrobi pięć przysiadów, zakręci się dookoła i będzie stał prosto. Piwo to też najchętniej kupowany napój na odbywającym się w Kostrzynie nad Odrą, tuż przy granicy z Niemcami największym festiwalu rockowym w Europie środkowej. Odbywa się pod hasłem: Miłość Przyjaźń Muzyka i nawiązuje do legendarnego festiwalu Woodstock z 1969 roku.

Nowa rzeczywistość to jednak nie tylko popkultura i niepohamowana, momentami wręcz rubaszna radość ze zmian. To także praca i pogoń za twardym tu i teraz. Jak zauważa Piotr Gajdziński w życie wkradają się procedury, spychając w kąt legendarny polski bałagan, szumnie wówczas zwany „kreatywnością”. Ale ta „kreatywność” jakoś się wyzwala, wyziera z korporacyjnego sztywniactwa, „polonizując” – właściwiej byłoby powiedzieć „uśrodkowoeuropeizując” – zachodnie procedury.
Przełom lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych to nie był czas smakowania ledwo odzyskanej wolności. To był czas zapijania się wolnością na umór, bo wdarła się ona w nas niespodziewanie, z siłą tsunami i aromatem lawendowych pól.

Tekst: Mariusz Forecki, Piotr Gajdziński, Adrian Wykrota

Książka MECHANIZM
Informacje ogólne:
zdjęcia: Mariusz Forecki
design: Andrzej Dobosz
teksty: Piotr Gajdziński, Mariusz Forecki
wydawca: fundacja PIX.HOUSE / Mariusz Forecki
nakład: 250 sztuk wersja podstawowa / 400 sztuk wersja autorska
okładka: twarda
język: polski / angielski
rok wydania: 2019

Biogramy autorów:

Mariusz Forecki – fotograf-dokumentalista. Intensywnie fotografuje w Polsce i na terenach byłego ZSRR. Autor książek z fotografią dokumentalną: „I Love Poland” (2009), „Kolekcja Wrzesińska” (2011), „W Pracy” (2011) i „Człowiek w ciemnych okularach” (2016). Ukończył Instytut Kreatywnej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w czeskiej Opavie. Laureat konkursów fotograficznych i autor wystaw. Uhonorowany m. innymi medalem Związku Polskich Artystów Fotografików i Nagrodą Artystyczną Miasta Poznania | fotografie i teksty

Piotr Gajdziński – autor biografii Władysława Gomułki („Gomułka. Dyktatura ciemniaków”), Edwarda Gierka („Gierek. Człowiek z węgla”), Wojciecha Jaruzelskiego („Czerwony Ślepowron”). W maju 2019 roku ukazała się jego książka o Mateuszu Morawieckim pod tytułem „Delfin” | tekst wprowadzający

Książka oraz wystawa powstała dzięki wsparciu Miasto Poznań#poznanwspiera

Produkcja wystawy: Falter

Wystawa w ramach festiwalu #XPRINT

Drag Queen Christina Corpse mówiąca o sobie: „najładniejsza dziewczyna w kostnicy”. Poznań, 2019. Zdjęcie autorstwa Mariusza Foreckiego z książki pt.: Mechanizm. Użycie dozwolone tylko w połączeniu z informacją o książce.

Comments are closed