Jarosław Klupś
dr hab., prof. UAP
kierownik II Pracowni Fotografii i wykładowca przedmiotu Klasyczne i hybrydowe procesy fotografii
kierownik Katedry Fotografii na Wydziale Fotografii
kontakt: jaroslaw.klups@uap.edu.pl
Jarosław Klupś — ur. w 1978r. w Lesznie, w latach 2000-2005 studiował fotografię w ówczesnej ASP w Poznaniu; doktor habilitowany, profesor Uniwersytetu Artystycznego, kierownik II Pracowni Fotografii oraz kierownik Katedry Fotografii. Wiceprezes Naukowego Towarzystwa Fotografii.
Wśród jego prac, często nawiązujących do historii i tożsamości medium fotografii, znajdują się fotografie, instalacje site-specific oraz obiekty. Zafascynowany procesami powstawania i rejestracji obrazu fotograficznego, tworzy realizacje oparte na naukowo-technicznym potencjale fotografii. Używa historycznych procesów fotograficznych, w tym także najstarszego z nich – dagerotypii. Bada pierwotne formy fotograficznego obrazowania, sięgając do zjawisk pokrewnych powstawaniu fotografii, takich jak światłoczułość, camera obscura, projekcje optyczne itp.
W 2004 roku na potrzeby realizacji pracy „Odbicia” odtworzył proces dagerotypii, a następnie inne procesy historyczne. Jest autorem wystąpień, tekstów i warsztatów z zakresu historycznych procesów fotografii. W swoich działaniach często stosuje samodzielnie budowane kamery, obiektywy i inne akcesoria. W 2009 roku wziął udział w wystawie „Heritages de Daguerre”, zorganizowanej w dawnej rezydencji Louisa Daguerre’a, w Bry-sur-Marne i dedykowanej twórcy dagerotypii. W 2013 razem z Markiem Noniewiczem był kuratorem wystawy “Stan rzeczy”, odbywającej się w programie głównym Biennale Fotografii w Poznaniu, z udziałem m.in. Dana Estabrooka, Marka i France Ostermanów, Jesseci Ferguson i Alana Greene’a.
Autor i uczestnik wystaw m.in. w Bostonie, Pittsburghu, Sydney, Dreźnie, Bratysławie i Mińsku. Jego prace i teksty publikowano m.in. w książkach „W stronę poznania. Fenomen szkoły poznańskiej” (UAP 2016), „Poetics of Light” Erica Rennera i Nancy Spencer (New Mexico Museum of History 2013), „Pinhole Photography“ Erica Rennera (Focal Press 2009) i w „Odwzajemnionym spojrzeniu” Zbigniewa Tomaszczuka (2004) oraz w wielu katalogach i magazynach. Pierwszą monografię Jarosława Klupsia wydała w 2013 roku Galeria MBWA w Lesznie pt. „Jarosław Klupś, Photography is photography. Między egzekucją a reprezentacją”. Jego prace znajdują się w zbiorach m.in. Muzeum Louisa Daguerre’a (Musee Adrien Mentienne) w Bry-Sur-Marne (Francja), Muzeum Narodowego w Poznaniu i New Mexico History Museum w Santa Fe (USA).
Istotnym obszarem aktywności Klupsia jest działalność naukowo-dydaktyczna i popularyzatorska. W 2011 roku utworzył i przez lata redagował magazyn COMO Magazine. Jest kuratorem wystaw, koordynatorem licznych warsztatów i plenerów, uczestnikiem międzynarodowych sympozjów dot. kształcenia wyższego (Les Rencontres d’Arles, Paris Photo). W 2013 utworzył w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu autorską pracownię fotografii, popularyzującą historyczne procesy fotograficzne. W obszarze jego zainteresowań znajdują się także książki fotograficzne – od 2017 organizuje międzynarodowe przeglądy książek fotograficznych “Booki. Studying Photobooks”, współtworzył specjalność Fotografia edytorska na kierunku fotografia i reaktywował Naukowe Towarzystwo Fotografii.
Jaroslaw Klups — born in 1978 in Leszno, 2000-2005 studied photography at the then Academy of Fine Arts in Poznan; postdoctoral degree, professor at the University of Arts, head of the II Studio of Photography and head of the Department of Photography. Vice-president of the Scientific Society of Photography.
Among his works, often referring to the history and identity of the medium of photography, there are photographs, site-specific installations and objects. Fascinated by the processes of creating and registering a photographic image, he creates realizations based on the scientific and technical potential of photography. He uses historical photographic processes, including the oldest of them – daguerreotype. He studies primary forms of photographic imaging, reaching to phenomena related to the creation of photography, such as photosensitivity, camera obscura, optical projections, etc.
In 2004 he reconstructed the process of daguerreotype and then other historical processes. He is the author of speeches, texts and workshops on historical processes of photography. In his activities he often uses self-built cameras, lenses and other accessories. In 2009 he took part in the exhibition „Heritages de Daguerre”, organized in the former residence of Louis Daguerre, in Bry-sur-Marne and dedicated to the creator of daguerreotype. In 2013, together with Marek Noniewicz, he was curator of the exhibition „State of Things”, held in the main program of the Biennale of Photography in Poznan, with the participation of Dan Estabrook, Mark and France Osterman, Jesseca Ferguson and Alan Greene, among others.
Author and participant of exhibitions in Boston, Pittsburgh, Sydney, Dresden, Bratislava and Minsk, among others. His works and texts were published, among others, in the books „Towards cognition. The Phenomenon of the Poznań School” (UAP 2016), „Poetics of Light” by Eric Renner and Nancy Spencer (New Mexico Museum of History 2013), „Pinhole Photography” by Eric Renner (Focal Press 2009) and in „Peer Review” by Zbigniew Tomaszczuk (2004), as well as in many catalogs and magazines. The first monograph by Jaroslaw Klupś was published in 2013 by the MBWA Gallery in Leszno under the title „Jaroslaw Klupś, Photography is photography. Between Execution and Representation”. His works are in the collections of the Louis Daguerre Museum (Musee Adrien Mentienne) in Bry-Sur-Marne (France), the National Museum in Poznan and the New Mexico History Museum in Santa Fe (USA).
An important area of Klupsia’s activity is his scientific, didactic and popularizing activities. In 2011, he founded and over the years edited COMO Magazine. He is a curator of exhibitions, coordinator of numerous workshops and open-air workshops, participant of international symposia on higher education (Les Rencontres d’Arles, Paris Photo). In 2013 he created in the Cultural Center Zamek in Poznań an authorial photography studio, popularizing historical photographic processes. His area of interest also includes photo books – since 2017 he has been organizing international reviews of photo books „Booki. Studying Photobooks”, he co-created the specialty of Editorial Photography for the photography faculty and reactivated the Scientific Society of Photography.
Prace / Works: jaroslawklups.pl
Kontakt / Contact: jaroslaw.klups@uap.edu.pl
WYBRANE OSIĄGNIĘCIA
Wystawy indywidualne:
— „Są widoki”, Centrum Kultury Zamek, Poznań 2019
— „Inside is Outside” – instalacja site-specific w budynku dawnej drezdeńskiej rzeźni, „re_form”, OSTRALE Biennale, Drezno 28.07-1.10.2017 (kuratorka: Andrea Hilger; katalog)
— „Aparat Melquiadesa”, Festiwal Labirynt, Frankfurt nad Odrą 2016 (katalog)
— „Safety”, Galeria 58, Radom 6.05-18.06.2016
— „Ławice”, Zamek Cesarski – Centrum Kultury ZAMEK, Poznań 15.11.2013-5.09.2014
— „Photography is photography”, Galeria Wieża Ciśnień, Konin 9-31.05.2014 (katalog)
— „Między egzekucją a reprezentacją”, Galeria MBWA, Leszno 21.11.2013-10.1.2014 (katalog)
— „Photography is photography”, Galeria Okno, Słubice 22.03-20.05.2013 (katalog)
— „Najwspanialsze doświadczenie to doświadczenie tajemnicy”, Muzeum Stanisława Staszica, Piła 2011 (katalog)
— „Magia Naturalis”, Muzeum w Dobrzycy 2010
— „Odbicia”, Festiwal Sztuki Wizualnej Inspiracje, Szczecin 2007 (katalog)
— „Odbicia”, Browar Mieszczański, Wrocław 2006
— „Autotwory”, Galeria ON, Poznań 2004
Udział w wystawach zbiorowych:
— „Wizyta”, Centrum Kultury Zamek, Poznań 2019
— „Ulotne”, Galeria Duża Scena UAP, Poznań 7.08-8.10.2018
— „Ziarnko prawdy”, Galeria Miejska BWA, Leszno 20.10-20.11.2018 (kuratorki: Desperate Curators)
— „Rzeczy. Przedmiot i obiekt w fotografii polskiej, Festiwal Miesiąc Fotografii, Galeria Starmach, Kraków 19.05-7.06.2017
— „Fotografia otworkowa z kolekcji Zbigniewa Tomaszczuka”, Muzeum Fotografii w Bydgoszczy 20.04-20.05.2016 (katalog)
— „Pomosty”, Galeria w Ratuszu, Leszno 14.05-17.06.2016 (kurator: Michał Kałużny)
— „Sztuka czy sztuczki”, Galeria Miejska BWA, Leszno 15.10-19.11.2016 (kuratorka: Justyna Ryczek; katalog)
— „Światłoczuła”, Fotofestiwal, Łódź 2016 (kurator: Marek Szyryk)
— „Fotografia otworkowa z kolekcji Zbigniewa Tomaszczuka”, Mała Galeria Fotografii, Toruń 05-06.2016
— „O, jakie dziwne formy może przybierać szaleństwo ludzi zdrowych”, Galeria Pauza, Kraków 15.05-13.06.2015
— „Urzekająca paralaksa”, Muzeum Narodowe w Poznaniu 25.10-13.12.2015 (kuratorka: Ewa Hornowska; katalog)
— „Les dags sortent de leur reserve”, Musee Adrien Mentienne, Bry-Sur-Marne (Francja) 2015
— „Alchemical Ensemble: New Visions in Historic Photographic Processes”, Sidney Larson Gallery, Columbia (USA) 19.10-27.11.2015 (kurator: Scott McMahon)
— „Katedra”, Centrum Kultury Zamek, Poznań 18.04-10.05.2015 (kurator: Adam Mazur; katalog)
— „Pochwała różnorodności”, Galeria Manhattan, Łódź 16.12.2014-16.01.2015 (kurator: Konrad Kuzyszyn)
— „3×6=18”, Galeria Piekary, Poznań 12.12.2014-31.01.2015 (kurator: Cezary Pieczyński)
— „Synteza sztuk”, Dom Kultury Polskiej, Wilno 7-30.06.2014
— „Poetics of Light”, New Mexico History Museum, Santa Fe 27.04.2014-29.03.2015 (kuratorzy: Nancy Spencer, Eric Renner; katalog)
— „Ghosting Machine”, Delmar Gallery, Sydney 12.05-9.06.2013 (kuratorka: Catherine Benz; katalog)
— „Stan rzeczy”, Centrum Kultury ZAMEK, Poznań 15.11-15.12.2013 (katalog)
— „Widzialne – niewypowiadalne”, Muzeum Sztuki Współczesnej, Mińsk 27.08-14.09.2013
— „Kolekcja miejska”, Galeria Miejska BWA, Leszno 13.10-8.11.2012 (kuratorka: Magdalena Komborska; katalog)
— „Waterfalls”, Galeria Słodownia Starego Browaru, Poznań 26.10-12.11.2012
— „Still ON – 35-lecie Galerii ON”, Budynek dawnej synagogi, Poznań 30.11-2.12.2012 (kurator: Sławomir Sobczak, katalog)
— „Fotografia Kolekcjonerska”, Galeria Domu Artysty Plastyka, Warszawa 2011 (katalog)
— „Pochwała różnicy”, Galeria Nowa Przestrzeń, Fotofestiwal, Łódź 2011
— „Powolność zdarzeń”, Muzeum Okręgowe, Bydgoszcz 2010 (kurator: Marek Noniewicz; katalog)
— „Jestem stąd”, Galeria MBWA, Leszno 2010 (katalog)
— „Artshow”, Galeria Słodownia – Stary Browar, Poznań 2009
— „Heritages de Daguerre”, Hotel de Malestroit, Bry-sur-Marne 2009 (kurator: Marc Kereun; katalog)
— „Powolność zdarzeń” – Art Vilnius, Litwa 2009
— „f295 – 21st Century Photography”, 707 Penn Gallery, Pittsburgh Cultural Trust, Pittsburgh, PA 30.05–26.06.2009 (kurator: Tom Persinger)
— „Stan podgorączkowy”, Galeria Słodownia w Starym Browarze, Poznań 2008 (katalog)
— „G8 – asystenci ASP w Poznaniu”, Galeria Miejska w Mosinie, Mosina 2008 (katalog)
— „Made in Poland: Contemporary Polish Pinhole Photography”, Brant Gallery / Massachusetts College of Art, Boston 2007 (kuratorzy: Jesseca Ferguson, Walter Crump)
— „Okruchy czasu i skrawki przestrzeni”, Galeria Fotografii Fokus, Siedlce 2007 (katalog)
— „Made in Poland: Contemporary Polish Pinhole Photography”, University Art Gallery, College of Visual and Performing Arts, University of Massachusetts Dartmouth, New Bedford 2007 ((kuratorzy: Jesseca Ferguson, Walter Crump; katalog)
— „Made in Poland: Contemporary Polish Pinhole Photography”, Art Institute at Lesley University, Boston 2007 (kuratorzy: Jesseca Ferguson, Walter Crump; katalog)
— „Widzi się”, Festiwal Fotografii, Nowy Sącz 2006 (katalog)
— „Fotografie otworkowe z kolekcji dr Zbigniewa Tomaszczuka”, Galeria Atelier, Chełm 2006
— „Fotografie otworkowe z kolekcji dr Zbigniewa Tomaszczuka”, Dom Edyty Stein, Wrocław 2006
— „Otworki w działaniu”, Galeria Działań, Warszawa 2006 (katalog)
— „Autotwory”, Ogólnopolski Festiwal Fotografii Otworkowej, Jastrzębie Zdrój 2005 (katalog)
— „Ślady”, Labirynt siódmy – KOK, Kłodzko 2005 (kurator: Sławomir Decyk; katalog)
— „Odosobnienie”, Galeria Słodownia, Stary Browar, Poznań 2005
— „Fotografie otworkowe z kolekcji dra Zbigniewa Tomaszczuka”, 4. Fotofestiwal, Łódź 2005 (katalog)
— Wystawa Pracowni Klasycznych Tematów Fotografii ASP w Poznaniu, Fabryka Fotografii, Łódź 2005 (kurator: Piotr Wołyński)
— „Fotografie otworkowe z kolekcji dra Zbigniewa Tomaszczuka”, III Miesiąc Fotografii, Galeria Akademii Sztuk Pięknych, Kraków 2004 (katalog)
— „II Kolekcja Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu”, budynek główny ASP, Poznań 2004 (kurator: Piotr C. Kowalski)
— „The Present”, Galeria Medium, Miesiąc Fotografii, Bratysława 2003 (katalog)
— „Konfrontacje”, Centrum Kultury i Sztuki, Leszno 2003 (katalog)
— „Ciała i rzeczy” – Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, Miesiąc Fotografii, Kraków 2003 (katalog)
— „Strefa Pomiędzy”, Labirynt Piąty – KOK, Kłodzko 2003 (katalog)
— „Mięso”,Galeria Handlowa M1, Poznań 2003 (katalog)
— „Konfrontacje”, Centrum Kultury i Sztuki, Leszno 2002 (katalog)
— Pokaz diaporamy – Klub Kisielice, Poznań 2002
— „Kalirama – Kopalnia Sztuki / Salon Voila IV” – Kopalnia Thorez, Wałbrzych 2001 (katalog)
— „Salon Voila III” – Forum Fabricum, Łódż 2001
— „Salon Voila II”, mieszkanie przy ul. Mickiewicza 15, Poznań 2000
— „Salon Voila I”, mieszkanie przy ul. Mickiewicza 15, Poznań 2000
Wybrane publikacje autorskie i artykuły krytyczne:
— „re_form OSTRALE-Biennale” (red. Andrea Hilger), wyd. VG Bild-Kunst, Bonn 2017 (ISBN 978-3-9818367-1-4; s.24-25)
— Marianna Michałowska: „Niepewność przedstawienia”, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2017 (ISBN 978-83-64902-46-8; s. 14, 15, 17, 106, 113, 279, 281, 282, 283-285, 290, 298)
— „W stronę poznania / Fenomen szkoły poznańskiej”, red. Krzysztof J. Baranowski, Piotr Bosacki, Piotr Kurka, Sławomir Sobczak (redaktor naczelny), Piotr Wołyński, Wyd. Wydział Komunikacji Multimedialnej UAP, Poznań 2016 (ISBN: 978-83-65578-15-0; s. 13, 19, 90–93, 237, 239)
— Jarosław Klupś: „Początki fotografii – camera obscura i światłoczułość” w: „Poradnik metodyczny. Propozycje działań z zakresu edukacji i animacji kulturowej”, Tom II, red. Karolina Sikorska, Wyd. Centrum Kultury Zamek, 2016 (ISBN: 978-83-947011-8-5; s. 86-97)
— Witold Kanicki: „Ujemny biegun fotografii”, Wyd. Fundacja terytoria książki, Gdańsk 2016 (ISBN 978-83-7908-006-3; s.19)
— Marc Lenot: „Jouer contre les apparuils. Une tentative de définition de la photographie expérimentale contemporaine” – rozprawa doktorska, Université Paris 1 – Panthéon-Sorbonne 2016 (s. 433, 755)
— Marianna Michałowska: „Mediowanie pamięci”, w: „Kultura popularna” nr 2(48)/2016 s.116-121
— Ewa Hornowska: „Urzekająca paralaksa”, Muzeum Narodowe w Poznaniu, 2015 (ISBN MNP 978-83-64080-21-0; s. 189, 199)
— „Poradnik metodyczny – edukacja kulturowa”, red. Karolina Sikorska, Wyd. Centrum Kultury Zamek, 2016 (ISBN: 978-83-940525-7-7; s.100-119)
— Jarosław Klupś: „Realistic travels”, w: „Biennale fotografii. Eksploracje”, wyd. Galeria Miejska Arsenał 2015 (ISBN 978-83-61886-61-7; s.179-193)
— Polish Art Tomorrow: www.arttomorrow.pl, 2014
— Magdalena Komborska: „Rzeczywistość »autorskiej sceny« fotografii – efekt camery obscury”, w: Format 68/2014 (s.128-129)
— Nancy Spencer, Eric Renner: „Poetics of Light. Contemporary Pinhole Photography. Selections from the Pinhole Resource Collection”, Museum of New Mexico Press, 2014 (ISBN 978-0-89013-588-4; s.122)
— Jarosław Klupś: „Photography is photography. Między egzekucją a reprezentacją” (monografia – oprócz reprodukcji i dokumentacji prac, zawiera teksty krytyczne: Witolda Kanickiego, Jerzego Olka, Zbigniewa Tomaszczuka oraz własne; nakład 400 egz.), wyd. Galeria MBWA w Lesznie, 2013 (ISBN 978-83-87028-77-0, 124 strony)
— Jarosław Klupś: „Stan Rzeczy”, w: „Biennale fotografii w Poznaniu”, Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2013 (ISBN 978-83-61886-51-8; s.114-141)
— Zbigniew Tomaszczuk: „Aparat Melquiadesa w interpretacji Jarosława Klupsia”, w: „Camera Obscura” nr 1(15)/2012 (ISSN: 1734-9826; s.26-27)
— Jarosław Klupś: „Dziedzictwo Daguerre’a”, w: „Camera Obscura” nr 1(15)/2012 (ISSN: 1734-9826; s.11-25)
— redaktor prowadzący Magazynu „COMO” w latach 2011-2017 (7 numerów po ok. 100 stron w wersjach polskiej i angielskiej, ISSN 2299-0658, nr: #1/2011, #2/2012, #3/2012, #4/2013, #5/2014, #6/2015, #7/2016)
— Zbigniew Tomaszczuk: Kamera otworkowa jako narzędzie twórcze, “Foto”, 2010
— Eric Renner: “Pinhole Photography, Fourth Edition: From Historic Technic to Digital Application”, Focal Press 2009
— Labirynt Nowej Sztuki, (red. Jerzy Olek) wyd. Kłodzki Ośrodek Kultury 2008
— Zbigniew Tomaszczuk: „Made in Poland”, Kwartalnik Fotografia 23/2007
— Jerzy Olek: „Zastygnąć w odbiciu”, Kwartalnik literacko-filozoficzny [fo:pa] nr 11/2007
— Anna Mazur: “Sztuka pamięci”, Kwartalnik literacko-filozoficzny [fo:pa] nr 11/2007
— Paweł Kula: „Inspiracje 2007”, Kwartalnik Fotografia 23/2007
— Shawn Hill: „Deliberate Developments, Old Techniques”, Art New England vol. 28, Issue 4, June/July 2007
— Mark Feeney: „Pinhole images from magical to menacing“, The Boston Globe 10/02/2007
— „Tekstylia bis. Słownik młodej polskiej kultury”, wyd. Korporacja Ha!art, Kraków 2006
— Rafał Boettner-Łubowski: „Portret pedagoga – Jarosław Klupś”, IKS nr 186/10/2006, Wyd. Miejskie, Poznań 2006
— Jerzy Olek: “Zastygnąć w odbiciu – o dagerotypach Jarosława Klupsia”, Camera Obscura 2/2006
— Jarosław Klupś: Prehistoria fotografii, Camer@obscura 2/2006
— Wojciech Stachowiak: „Fotografia postmedialna”, Teatr Lal nr 4/2006
— Jarosław Klupś “Autotwory”, Biuletyn Fotograficzny 11/2005
— Andrzej P. Bator: “Postmedializm – program intelektualizacji obrazu”, Format nr 46/2005
— Sylwia Kawalerowicz: „Powrót otworków”, Przekrój nr 3/3108 – 16 stycznia 2005
— Pinhole Journal vol. 20#3, Pinhole Resource, USA 2004
— Zbigniew Tomaszczuk „Odwzajemnione spojrzenie. O fotografii otworkowej”, Typoscript, Wrocław 2004
— Imago Winter 2004 No 17, FOTOFO, Bratislava, Slovakia 2004
Nagrody za działalność naukową i artystyczną:
— Srebrny Medal za długoletnią służbę, 2020
— Nagroda Starosty Leszczyńskiego – Galeria MBWA w Lesznie, 2018
— Nagroda Rektorska I stopnia za działalność organizacyjną na rzecz rozwoju Uczelni, 2015
— Nagroda Prezydenta Miasta Leszna – Galeria MBWA w Lesznie, 2012
— Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego “Młoda Polska”, 2010
— Nagroda Dyrektora Galerii MBWA w Lesznie, 2010
— Pierwsza nagroda w konkursie “Konfrontacje”, Centrum Kultury i Sztuki w Lesznie, 2003
— Nagroda w konkursie “Konfrontacje”, Centrum Kultury i Sztuki w Lesznie, 2002
Prace w kolekcjach publicznych:
— Muzeum Narodowe w Poznaniu 2016
— Muzeum Louisa Daguerre’a – Musee Adrien Mentienne, Bry-Sur-Marne, Francja 2015
— New Mexico History Museum – Palace of the Governors, USA 2014